波蘭五月政變
波兰事件
五月政變是由約瑟夫·畢蘇斯基元帥在波蘭發動的一場政變，時間為1926年5月12日至14日。這場政變推翻了當時的總統斯坦尼斯瓦夫·沃伊切霍日夫斯基及總理文岑蒂·維托斯。政變後，新政府成立，由利沃夫理工學院的卡齊米日·巴爾特教授領導。
| 五月政變 Przewrót majowy | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 戰間期的一部分 | |||||||
 約瑟夫·畢蘇斯基和其他政變領導人在華沙波尼亞托夫斯基橋上 | |||||||
| |||||||
| 參戰方 | |||||||
| 忠於薩納齊亞的軍隊 | 忠於波蘭政府的軍隊 | ||||||
| 指揮官與領導者 | |||||||
| 約瑟夫·畢蘇斯基 |
斯坦尼斯瓦夫·沃伊切霍日夫斯基 文岑蒂·維托斯 | ||||||
| 兵力 | |||||||
| 12,000人 | 6,000人－8,000人 | ||||||
| 傷亡與損失 | |||||||
|
軍人死亡：215人 平民死亡：164人 軍人和平民受傷：920人 總計：1,299人 | |||||||
1925年德意志威瑪共和國與法蘭西簽訂條約，徹底捨棄波蘭，隔年4月又再與俄羅斯的蘇維埃政權簽訂條約，但這兩次期間波蘭代表皆未受邀出席。畢蘇斯基鑑於波蘭的獨立穩定性面臨新出現的威脅，非常時期須用非常手段，成了此次政變的部份原因。起初，畢蘇斯基受到邀請擔任總統，但他婉拒邀請，並轉而推薦伊格納齊·莫希奇茨基。然而，畢蘇斯基仍舊是波蘭政壇上最具有影響力的人物，並成為總統背後的掌權者，此一情況一直到其1935年逝世才結束。
參考書目
- Władysław Baranowski: Rozmowy z Piłsudskim. Warszawa: Biblioteka Polska, 1938.
- Andrzej Chojnowski: Piłsudczycy u władzy. Dzieje Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Wrocław – Warszawa – Gdańsk – Łódź: Ossolineum, 1986, s. 10. ISBN 83-04-02293-1.
- Antoni Czubiński: Przewrót majowy 1926 roku. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1989. ISBN 83-203-2478-5.
- Andrzej Garlicki: Przewrót majowy. Warszawa: Czytelnik, 1979. ISBN 83-07-00069-6.
- January Grzędziński: Maj 1926. Paryż: Instytut Literacki, 1965.
- Stanisław Haller: Wypadki Warszawskie od 12 do 15 maja 1926 r. Kraków: Księgarnia Krakowska, 1926.
- Ludwik Hass: Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905-1928. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984. ISBN 83-01-03824-1.
- Ludwik Hass. Portret zbiorowy międzywojennego wolnomularstwa polskiego (Losy pewnej formacji inteligenckiej). „Kwartalnik Historyczny」, styczeń 1994.
- Tadeusz Jędruszczak, Czesław Madajczyk: Historia Polski, T. IV 1918–1939, Cz. 2 1921–1926. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1984. ISBN 83-01-03867-5.
- Piotr Kołakowski: Pretorianie Stalina. Sowieckie służby bezpieczeństwa i wywiadu na ziemiach polskich 1939–1945. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2010.
- Zbigniew Landau, Jerzy Tomaszewski: Zarys historii gospodarczej Polski 1918–1939. Warszawa: Książka i Wiedza, 1971.
- Marian Romeyko: Przed i po maju. Warszawa: MON, 1967. ISBN 83-11-06884-4.
- Mariusz Patelski: Jeńcy majowej wojny. Pobyt generałów: Tadeusz Jordan Rozwadowskiego, Juliusz Malczewskiego, Włodzimierza Zagórskiego i Bolesława Jaźwińskiego w Wojskowym Więzieniu Śledczym na Antokolu w Wilnie. W: Marek Sioma: Zamach stanu Józefa Piłsudskiego 1926 roku. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 2007. ISBN 978-83-227-2763-8.
- Henryk Piasecki. Komunistyczna Partia Polski w dniach przewrotu majowego w 1926 r. „Z pola walki」, 1976.
- Aleksandra Piłsudska: Wspomnienia. Łomianki: LTW, 2004. ISBN 83-88736-50-7.
- Józef Piłsudski: Pisma zbiorowe. T. VIII. Warszawa: 1937.
- Józef Piłsudski: Pisma zbiorowe. T. IX. Warszawa: 1937.
- Władysław Pobóg-Malinowski: Najnowsza historia polityczna Polski 1864–1945. T. II. Londyn: 1956.
- Maciej Rataj: Pamiętniki 1918–1927. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1965.
- Jerzy Topolski: Dzieje Polski. Warszawa: PWN, 1975.
- Wincenty Witos: Moje wspomnienia. T. III. Paryż: 1965.